W Landesvertretung Niedersachsen w Berlinie 9 grudnia 2015 roku przedstawiona została publikacja prof. Ryszarda Kaczmarka Polacy w Wehrmachcie. W spotkaniu udział wzięła dziennikarka Wioletta Weiss, która nawiązała do wystawy w Muzeum Śląska Opolskiego Dziadek z Wehrmachtu, dokumentując na taśmie filmowej rozmowy z żyjącymi świadkami tych czasów. Jeden z nich przyjechał do Berlina – Alojzy Lysko, który postanowił zrekonstruować losy swojego ojca Alojzego Ochmana – Ślązaka, siłą wcielonego do niemieckiego Wermachtu. Swe dzieło w formie dziennika żołnierskiego z lat 1942-1944 opisał w książce Duchy wojny. Było to bardzo poruszające wystąpienie, przypominając historię Polaków, walczących nie za swoją sprawą tylko dlatego, że mieszkali na terenach należących do dawnych Niemiec.
Z kolei w książce Na kartach „Polaków w Wehrmachcie Ryszard Kaczmarek pisze o kwestii, która dotyczyła wielu Polaków ze Śląska, Pomorza i Kaszub: o dobrowolnych i przymusowych wcieleniach do Wehrmachtu. Swoją opowieść autor opiera na solidnych badaniach archiwów polskich i niemieckich, a także na świadectwach tych, którzy przeżyli, oraz ich rodzin. Analiza listów pisanych przez żołnierzy daje wgląd w sytuację Polaków w armii oraz w ich zwyczaje i zachowania. Kaczmarek szczegółowo analizuje szereg uwarunkowań przyczyniających się do podejmowania kolaboracji, przedstawia również społeczne konsekwencje strategii narodowościowej Rzeszy wobec Ślązaków, Kaszubów i Mazurów.
Autor książki – Ryszard Kaczmarek (ur. 1959), profesor Uniwersytetu Śląskiego, zajmuje się historią II wojny światowej na terenach wcielonych do Trzeciej Rzeszy oraz historią Górnego Śląska w XIX-XX wieku. Książka Polacy w Wehrmachcie ukazała się nakładem Wydawnictwa Literackiego.
Krystyna Koziewicz
W środę, 18 listopada 2015 roku, z okazji 50. rocznicy wystosowania orędzia biskupów polskich do biskupów niemieckich jednocześnie we Wrocławiu i w Berlinie została otwarta wystawa Pojednanie Versöhnung in Progress. Kościół katolicki i relacje polsko-niemieckie po 1945 r. Wystawa zapoczątkowała obchody tej rocznicy, na które złożą się w 2015 i 2016 roku konferencje naukowe, dyskusje i prezentacje filmów w Polsce, w Niemczech i w Brukseli. Obchody te wpisują się także w wydarzenia związane z przypadającą w 2016 roku 25 rocznicą podpisania polsko-niemieckiego traktatu o przyjaznej współpracy i dobrym sąsiedztwie, który był ukoronowaniem trudnej drogi do polsko-niemieckiego pojednania, zapoczątkowaną inicjatywą polskich biskupów, na czele z autorem listu biskupów ówczesnym metropolitą wrocławskim kardynałem Bolesławem Kominkiem. Wystawa przybliżająca zwłaszcza publiczności niemieckiej najnowszą historię stosunków polsko-niemieckich i polsko-niemieckiego dialogu zmierzającego do pojednania uzyskała wsparcie FWPN, która w 2016 roku będzie obchodzić 25-lecie swego istnienia.
Wystawa Pojednanie. Versöhnung in Progress opowiada o tych Polakach i Niemcach, którzy wychodząc z przesłanek chrześcijańskich wykazali się odwagą i wizjonerstwem aby przełamać „fatalizm wrogości” między obu narodami. To ci ludzie doprowadzili do powojennego „cudu pojednania” po blisko dwustu latach polsko-niemieckich zmagań, które swoje apogeum osiągnęły w czasie II wojny światowej.
Wystawę w Sali Wielkiej Ratusza we Wrocławiu można zwiedzać od 18 listopada 2015 r. do 17 stycznia 2016 roku. Wystawę w Kronprinzenpalais przy Unter den Linden 3 w Berlinie można zwiedzać od 18 listopada do 16 grudnia 2015 r.
Organizatorzy: Ośrodek Pamięć i Przyszłość we Wrocławiu, Maximilian-Kolbe- Stiftung Bonn.
Krystyna Koziewicz
Z ogromnym smutkiem berlińska Polonia przyjęła wiadomość o śmierci Konsula Marka Andrzeja Budka. Odszedł od nas wspaniały człowiek, oddany polonijnemu środowisku, służący zawsze pomocą i wspierający nasze polonijne inicjatywy. Pozostanie na długo w naszej pamięci, bo sprawował swą dyplomatyczną misję z wielkim oddaniem i szczerą życzliwością. Zawsze mogliśmy liczyć na Jego zaangażowanie, na pomoc i dobrą radę. Wykazywał sympatię dla naszego środowiska, był przejęty naszymi kłopotami, negocjował, pomagał i wspierał. Niewielu ludzi z takim oddaniem wykonuje dziś swoje obowiązki. Dla Konsula Marka Budka każdy z nas był jednakowo ważny i godny wysłuchania. Potrafił wczuć się w istotę polonijnych problemów, widział nasz potencjał i znał nasze słabości. Uczestniczył chętnie we wszystkich spotkaniach i był przykładem rozwagi, solidności, skromności i humanizmu. Inspirował i zachęcał do działań. Nie zdążyliśmy powiedzieć Mu wszystkiego, ale wiedzieliśmy, że jest przewidujący i szlachetny. Właśnie słowo „ szlachetność poczynań” najlepiej oddaje Jego intencje i styl pracy.
Za wszystko , co w swej dyplomatycznej służbie w Berlinie uczynił pozostajemy mu głęboko wdzięczni.
Panie Konsulu! Pozostanie Pan w naszych sercach!
Biuro Polonii w Berlinie
Konwent Organizacji Polskich w Niemczech
Zrzeszenie Federalne – Polska Rada w Niemczech T.z.
Polska Rada w Berlinie – Zrzeszenie Krajowe T.z.